Chọn cổ phiếu cơ bản hay đầu cơ: Mỗi lựa chọn bạn được bao nhiêu? | Tài  chính | BizLive

"Anh ơi, phím em 3 chữ cái đi anh, cứu em về bờ đi anh". Không ít lần tôi đã từng nhận được lời cầu cứu như thế này từ những "em gái mưa". Tôi không biết trả lời thế nào. Nếu nói thật là tôi cũng như em, không biết mã nào cả thì khéo em lại nghĩ mình giấu ăn mảnh. Mà nếu hứng lên "chém" lung tung, nhỡ em ấy thua lỗ bắt đền thì hỏng cả đời trai. Mà thực ra tôi đâu biết em ấy ra "đảo" khi nào, muốn về bờ là bờ nào.

Tôi có may mắn là khi bắt đầu join vào Vndirect là đúng dịp CIMB kết hợp cùng chúng tôi. Dù là một tổ chức tài chính lớn, chuyên cung cấp sản phẩm cho mảng IB hàng đầu châu Á, nhưng cũng mất gần 6 tháng để CIMB có thể ra được Báo cáo đầu tiên. Tại sao lâu vậy? Vì cho dù họ có kinh nghiệm, nhưng để thích ứng thị trường chứng khoán Việt Nam, phải xây dựng Model và Format Báo cáo riêng. Đội ngũ chuyên gia phân tích của CIMB lúc đó có 5 bạn, lương khoảng 3k $ (một con số rất cao vào lúc đó). Để có thể ra được 1 Report dù là Báo cáo ngành, Báo cáo vĩ mô hay Báo cáo doanh nghiệp, mất khoảng 3 tuần làm việc cật lực. Nhưng phải nói là chuyên nghiệp và rất có giá trị. Rất lâu sau này nhiều CTCK cũng học được phương pháp, ra được những Báo cáo chuyên sâu tốt. Nhưng tôi luôn ấn tượng và ghi nhớ cách thức họ làm việc.

Các Quĩ đầu tư luôn xây dựng bộ phận Phân tích riêng. Để quyết định "xuống tiền" một mã nào đó, họ mất thời gian khá lâu để nghiên cứu. Họ xác định chiến lược cụ thể, chi tiết và phân công phân nhiệm rất rõ ràng. Còn Nhà đầu cá nhân chúng ta thì sao? Bởi chúng ta là "Công ty TNHH đầu tư MMT", cho nên chúng ta hầu hết tương đối dễ dãi trong việc mua bán.

Trading cổ phiếu ngắn hạn thường phụ thuộc vào thông tin, vào sóng và các tín hiệu kỹ thuật (TA). Ở đây tôi không bàn đến, nhưng ngay cả việc chọn cổ phiếu đầu tư dài hạn cũng chưa chắc đã làm đúng. Đôi khi chúng ta gặp may, nghe ông nào đó "chém", mua theo một vài mã, thắng lớn rồi cứ để mãi, càng hold lâu càng ăn. Từ đó chúng ta lầm tưởng là chúng ta giỏi, chúng ta biết phương pháp chọn cổ phiếu.

Có 5 nguyên tắc tôi xin được chia sẻ từ kinh nghiệm cá nhân:

1. Xác định thời gian đầu tư: nếu bạn chọn CK là kênh đầu tư trong một chu kỳ nhất định, phải xem xét kỹ xu hướng của thị trường. Trong một Big Trend, không có cổ phiếu nào có thể đi ngược. Cho nên nếu xác định 2020-2023 CK là kênh tốt, hãy xây dựng chiến lược nắm giữ tài sản dài hạn là cổ phiếu phù hợp với thời gian này.

2. Chọn lựa ngành mũi nhọn: dù thị trường như cái cân, luôn có xu hướng tiến đến sự cân bằng nhất định, nhưng chúng ta phải chọn lựa ngành mà chúng ta hiểu rõ nhất. Không phải vô lý mà các chủ Đại lý Thép lại chỉ đầu tư HSG hay HPG. Tuy vậy, cũng không nên all in vào một ngành hay một mã vì phải phân bổ danh mục, cân bằng tỷ trọng.

3. Đọc và nghiên cứu: ai cũng bảo "Tôi đâu có mua bừa, nghiên cứu kỹ lắm rồi mới xuống tiền đấy nha". Nhưng chúng ta nghiên cứu như thế nào? Qua Facebook ư, qua Rum ư? Hãy luôn nhớ MXH chỉ là kênh giải trí, học để thay đổi tư duy, chứ không phải kênh để ra quyết định liên quan tài sản. Có rất nhiều các Báo cáo chuyên sâu của CTCK, tổ chức tài chính nghiêm túc. Hãy đọc chúng và chọn lựa. Ngoài ra, khi quyết định chọn một mã nào đó, tốt nhất hãy trao đổi cùng Nhà Tư vấn của bạn. Ai có thể là người bạn đặt niềm tin? Đầu tiên phải là người Tư vấn đúng nghĩa, có bằng cấp chuyên sâu, có kinh nghiệm. Đừng ngại khi hỏi về bằng cấp học vấn của người Tư vấn. Sau đến phải là người có tâm, giỏi theo nhận xét của bạn.

4. Chọn điểm mua: dù cổ phiếu đầu tư là dài hạn, nhưng mua được cổ phiếu ở điểm tích lũy tạo nền chặt, sau đó bắt đầu tăng trưởng chậm hay nhanh không quan trọng, cũng là niềm vui của giới đầu tư. Cho nên để chọn điểm vào cần cân nhắc tâm lý chung của thị trường, chọn thời điểm thích hợp, đạt được target về giá.

5. Xây dựng chiến lược trong các kịch bản khác nhau: phải có chiến lược mua, không nên mua hết 1 lần cho phần tỷ trọng định dành cho cổ phiếu đó. Nguyên tắc cá nhân tôi chỉ mua 30% trong lần đầu tiên, còn sẽ mua tiếp theo những kịch bản mà tôi đã xây dựng. Ngay cả thời điểm chốt lời tạm thời, để tăng khối lượng mục tiêu lên sau này, cũng phải tính toán chi tiết.

TTCK là thị trường cao cấp, tinh hoa của tinh hoa. Thị trường càng phát triển, càng đông người tham gia. Đa phần là chưa tiếp cận được phương pháp chuẩn mực, chỉ thích "đi tắt đón đầu", thích giàu nhanh, lồi mồm sau vài ngày. Lòng mong mỏi đó không phải là xấu, nhưng xã hội nhiễu nhương, chân giả lẫn lộn, rất dễ gặp sai lầm. Cho nên thực tâm tôi mong "Trao chiếc cần câu chứ không cho con cá". Hãy cố gắng học hỏi, tự nâng tầm bản thân để có thể mang lại thành công trong đầu tư.

(Bài viết thể hiện quan điểm cá nhân của Ông Nguyễn Hồng Điệp - CEO tại CTCP Tư Vấn Đầu Tư S-Talk)